Chuyên đề 1: Luyện
viết đoạn văn theo nội dung đọc - hiểu văn bản nghệ thuật.
1. Hướng dẫn cách viết đoạn văn theo nội dung đọc - hiểu văn bản nghệ thuật:
Bước 1: Đọc và tìm hiểu chung
về tác phẩm: tìm hiểu về tác giả, hoàn cảnh ra đời của tác phẩm, tóm tắt tác
phẩm (nếu là tác phẩm tự sự), tìm hiểu nhan đề tác phẩm…từ đó bước đầu xác định
chủ đề của tác phẩm.
Bước 2: Đọc và tìm hiểu chi tiết:
đọc phân tích từng phần như phân tích đoạn văn, đoạn thơ, phân tích nhân vật,
phân tích hình tượng, hình ảnh, chi tiết, hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tu
từ,…từ đó đọc ra tư tưởng, thái độ tình cảm của tác giả trước vấn đề xã hội,
trước hiện thực cuộc sống được gửi gắm trong tác phẩm.
Những bài viết đoạn văn thường có sự phối
hợp giữa yêu cầu về nội dung, đề tài với yêu cầu về hình thức diễn đạt.
2. Các dạng đoạn
văn viết theo nội dung đọc - hiểu thường là:
Dạng 2: Đoạn
văn tóm tắt tác phẩm.
Dạng 3: Đoạn
văn giải thích ý nghĩa nhan đề của tác phẩm.
Dạng 4: Đoạn
văn phân tích một chi tiết quan trọng, từ ngữ đặc sắc của tác phẩm.
Dạng 5: Đoạn
văn phân tích đặc điểm nhân vật.
Dạng 6: Đoạn
văn phân tích hiệu quả nghệ thật của biện pháp tu từ.
Dạng 7: Đoạn
văn phân tích, cảm nhận về một đoạn văn, đoạn thơ.
3. Đề luyện tập viết đoạn văn:
Đề bài: Viết một đoạn văn diễn dịch,
kết thúc đoạn là một câu cảm thán, phân tích lòng yêu nghề, say mê công việc
của anh thanh niên trong tác phẩm “Lặng
lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long.
Hướng dẫn làm bài:
-
Người viết đọc
kĩ bài tập, xác định đúng những yêu cầu của bài tập về nội dung và hình thức.
Với bài tập trên, yêu cầu về nội dung là phân tích lòng yêu nghề, say mê công
việc của nhân vật anh thanh niên trong tác phẩm “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long; yêu cầu về hình thức là viết
đoạn văn theo mô hình diễn dịch, kết thúc đoạn là một câu cảm than.
-
Người viết lập
ý cho đoạn văn và định hình vị trí các câu trong đoạn ,phương tiện liên kết
đoạn; đặc biệt là các yêu cầu cụ thể về viết câu (câu cảm thán, câu hỏi tu từ,
câu ghép,…) trong đoạn.
+ Tìm ý cho
đoạn văn. Với bài tập trên: đây là đoạn văn phân tích đặc điểm nhân vật, đặc
điểm nổi bật của anh thanh niên trong tác phẩm là lòng yêu nghề, say mê công
việc. Vậy muốn tìm ý cần trả lời các câu hỏi: nghề nghiệp, công việc cụ thể của anh là gì? Công việc đó có ý nghĩa như
thề nào? Anh có những suy nghĩ gì về công việc của mình? Em có nhận xét, đánh
giá về suy nghĩ của anh thanh niên như thế nào?...
+ Xác định
mô hình cấu trúc đoạn văn: Với đề bài trên là đoạn diễn dịnh: câu mở đoạn là
câu chủ đề, nội dung giới thiệu khái quát về đặc điểm nổi bật của nhân vật anh
thanh niên là yêu nghề, say mê công việc và có tinh thần trách nhiệm cao. Những
câu khai triển tiếp theo nêu ra công việc cụ thể của nhân vật, phân tích thái
độ, tinh thần, ý nghĩa công việc mà nhân vật làm, nêu nhận xét đánh giá của
người viết về nhân vật,…
+ Xác định
và định hình kiểu câu và vị trí kiểu câu đó trong đoạn văn cần viết; hoặc phép
liên kết cần viết trong đoạn văn đó. Với bài tập trên, kết thúc đoạn là câu cảm
thán: câu cuối đoạn nhận xét và thể hiện thái độ tình cảm của người viết theo
hướng ngợi ca tinh thần trách nhiệm, nhận thức hoặc suy nghĩ của nhân vật anh
thanh niên.
- Người viết dùng phương tiện ngôn ngữ (lời
văn của mình) để viết đoạn văn. Khi viết cần chú ý diễn đạt sao cho lưu
loát, mạch lạc. Giữa các câu trong đoạn không chỉ có sự liên kết về nội dung
theo chủ đề của đoạn mà còn có sự liên kết hình thức bằng các phép liên kết;
phối hợp nhiều kiểu câu để lời văn sinh động; từ ngữ dùng cần chính xác, chân
thực, mang tính hình tượng và hợp phong cách; chữ viết đúng chính tả.
- Đọc lại và sửa chữa. Viết xong,
người viết cần đọc kiểm tra lại xem đoạn văn đã đáp ứng được những yêu cầu của
bài tập về nội dung và hình thức chưa; nếu thấy chỗ nào chưa ổn cần chỉnh sửa
lại.
Sau đây là phần hướng dẫn viết một số loại đoạn văn
theo nội dung đọc hiểu.
>> Tra điểm chuẩn vào lớp 10 năm 2016 của tất cả các trường THPT trên toàn quốc
>> Tra điểm thi vào lớp 10 năm học 2016 - 2017 nhanh nhất tại 64 tỉnh - thành phố trên toàn quốc
>> Thống kê điểm chuẩn vào lớp 10 của các tỉnh/thành trên cả nước
loading...
0 nhận xét Blogger 0 Facebook