ÔN THI VÀO 10 MÔN VĂN: LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN
Chuyên đề : Luyện
viết đoạn văn theo nội dung đọc - hiểu văn bản nghệ thuật.
Dạng 4.
Đoạn văn phân tích một chi tiết quan trọng hoặc một từ ngữ, hình ảnh đặc sắc
trong tác phẩm.
Đề bài:
Trong phần
thứ nhất của bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ”
Thanh Hải viết:
“Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng”
Đoạn thơ
đẹp như một bức tranh. Em thích nhất hình ảnh nào trong bức tranh đó? Hãy viết
một đoạn văn, có sử dụng câu ghép, phân tích hình ảnh ấy.
Đoạn văn minh hoạ thứ nhất:
“Mùa
xuân nho nhỏ” của Thanh Hải là một bài thơ ca ngợi cảnh sắc thiên nhiên
tươi đẹp của đất nước, một mùa xuân vui tươi, tràn đầy sức sống. Sáu câu thơ
đầu đẹp như một bức tranh, bức tranh thơ được vẽ bằng nét bút tài hoa của người
nghệ sĩ, bằng một niềm yêu mến thiết tha cảnh sắc thiên nhiên đất nước. Khung
cảnh mùa xuân đã khơi nguồn cho bao thi sĩ. Mùa xuân trong thơ Trần Nhân Tông
với hình ảnh:
“Song song đôi bướm trắng
Phất phới sấn hoa bay”.
(Xuân hiểu)
Hay trong thơ Nguyễn Trãi đó lại là hình
ảnh:
“Trong
tiếng cuốc kêu xuân đã muộn
Đầy
sân mưa bụi nở hoa xoan”
(Cuối xuân tức sự)
Trong thơ Nguyễn Du ta mới bắt gặp hình
ảnh:
“Cỏ
non xanh tận chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”
(Truyện Kiều)
Ta
đã được chiêm ngưỡng nhiều bức tranh về mùa xuân song bức tranh mùa xuân trong
thơ Thanh Hải lại mang một nét đẹp hoàn toàn mới mẻ, tạo cho người xem một
nguồn cảm hứng hoàn toàn mới lạ nhưng cũng dạt dào tha thiết. Trong bức
tranh mùa xuân này, hình ảnh thơ ấn tượng nhất là:
“Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc”
Ở đây tác giả sử dụng biện pháp đảo ngữ với
dụng ý là làm nổi bật lên hình ảnh bông hoa tím biếc giữa dòng sông xanh. Lẽ ra
phải viết là: “Một bông hoa tím biếc -
Mọc giữ dòng sông xanh” thì tác giả lại viết: “Mọc giữa dòng sông xanh - Một bông hoa tím biếc” để diễn tả sự trầm
trồ ngạc nhiên trước tín hiệu đầu xuân. Dòng sông xanh được nói đến là con sông
Hương – bài thơ trữ tình của cố đô Huế. Đúng là một bức tranh đẹp với những nét
vẽ tài hoa của người nghệ sĩ, một bức tranh có đủ đường nét màu sắc. Ở đây các
gam màu được phối hợp một cách hài hoà: giữa cái nền xanh của dòng sông nổi lên
sắc tím biếc của bông hoa. Phải nói rằng Thanh Hải có một cái nhìn rất tinh tế
của một hoạ sĩ thực thụ trong sự hoà phối các gam màu để tạo nên cho bức tranh
xuân một vẻ đẹp dịu dàng nhưng thật đằm thắm, tạo cảm giác êm ái trong lòng
người đọc mỗi khi xuân về.
Đoạn văn minh hoạ thứ hai:
Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” được Thanh Hải viết vào năm 1980, trong khung
cảnh hoà bình, xây dựng đất nước. Một hồn thơ trong trẻo. Một điệu thơ ngân
vang. Sáu câu thơ đầu như một tiếng hát reo vui đón chào một mùa xuân đẹp đã
về. Tín hiệu đầu xuân là bông hoa tím biếc mọc trên dòng sông xanh của quê
hương. Màu xanh của nước hoà với màu “tím
biếc” của hoa đã tạo nên bức tranh xuân chấm phá mà đằm thắm. Bức tranh thơ
ấy sống động hơn, có giá trị thẩm mĩ đặc sắc bởi một hình ảnh thơ gợi tả gợi
cảm: tiếng chim. Đứng trước dòng sông xanh, bông hoa tím, ngẩng nhìn bầu trời,
nhà thơ vui sướng lắng tai nghe chim chiền chiện hót. Chim chiền chiện còn gọi
là chim sơn ca, bạn của nhà nông. Từ “ơi”
cảm thán biểu lộ niềm vui ngây ngất khi nghe chim hót:
“Ơi
con chim chiền chiện
Hót
chi mà vang trời”
Hai tiếng “hót chi” là giọng điệu thân thương của người dân Huế được tác giả đưa
vào diễn tả cảm xúc thiết tha giữa người với tạo vật. Chim chiền chiện hót gọi
xuân về, tiếng chim ngân vang, rung động đất trời đem đến bao niềm vui. Ngắm
dòng sông, nhìn bông hoa đẹp, nghe chim hót, nhà thơ bồi hồi sung sướng:
“Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng”
“Đưa
tay…hứng” là một cử chỉ bình dị trân trọng, thể hiện sự xúc động sâu xa. “Giọt long lanh” là sự liên tưởng đầy
chất thơ. Là giọt sương mai, hay giọt âm thanh tiếng chim chiền chiện? Sự
chuyển đổi cảm giác (thính giác - thị giác) đã tạo nên hình khối thẩm mĩ của âm
thanh. Chỉ với ba nét vẽ: dòng sông xanh, bông hoa tím biếc và đặc biệt là tiêng
chim chiền chiện hót …,Thanh Hải đã vẽ nên một bức tranh xuân đẹp tươi và dáng
yêu vô cùng. Đó là vẻ đẹp đầy sức sống mặn mà của đất nước vào xuân.
loading...
0 nhận xét Blogger 0 Facebook